Zawory przemysłowe można podzielić m.in. ze względu na pełnioną funkcję, materiał wykonania, czy budowę.

Biorąc pod uwagę pełnioną funkcję, zawory przemysłowe możemy podzielić na: odcinające, regulacyjne i zabezpieczające.

Najczęstszy podział zaworów przemysłowych ze względu na budowę wyróżnia zawory: kulowe, zasuwowe, grzybkowe, motylkowe (przepustnice), zwrotne, membranowe, bezpieczeństwa.

Wśród każdej z powyższych grup, możemy wyróżnić zawory względem materiału wykonania z podziałem na: nierdzewne, mosiężne, żeliwne, staliwne, tworzywowe.

Należy pamiętać, że nominalne ciśnienie dla armatury zaworowej, najczęściej jest określane w odniesieniu do temperatury pokojowej (ok. +20°C).

Dla zaworów przemysłowych często istnieje zależność między ciśnieniem roboczym, a temperaturą pracy. Wraz ze wzrostem temperatury pracy, dopuszczalne ciśnienie robocze dla zaworu obniża się.

W celu określenia wartości dopuszczalnego ciśnienia roboczego, stosuje się tabele, lub wykresy przedstawiające zależność ciśnienia roboczego względem temperatury pracy.

Wśród zaworów kulowych, najczęstszym materiałem na uszczelnienie jest PTFE czysty (wysoka odporność chemiczna), lub z wypełniaczami w postaci włókna szklanego (podwyższona odporność na ścieranie), grafitu (odporność na wysokie temperatury), a nawet stali nierdzewnej (zawory odporne na ścieranie i do wysokich temperatur). Wyróżnia się także uszczelnienia z PEEK’u (wysoka wytrzymałość i odporność na temperatury), a w zaworach do olejów hydraulicznych zastosowanie mają materiały takie jak PA, lub POM. Specjalistyczne zawory kulowe posiadają uszczelnienia z czystego grafitu, lub w pełni metalowe.

Przepustnice centryczne i zawory membranowe mogą posiadać uszczelnienia elastomerowe z NBR, EPDM, FKM, VMQ, a także tworzywowe z PTFE na podkładzie elastomerowym.

Przepustnice wielomimośrodowe z kolei często posiadają uszczelnienia metalowe (lamelowe), bądź metalowe w połączeniu z PTFE+grafit.

W przemysłowych zaworach grzybkowych i zasuwach często realizowane jest uszczelnienie metal-metal, gdzie zawieradło (grzyb, zasuwa), uszczelnia się na metalowym siedzisku. Takie połączenie jednak może nie zapewniać 100% szczelności zaworu.

Proste przepustnice przemysłowe mają dysk zamontowany centrycznie. W przypadku bardziej wymagających aplikacji, lub większych średnic, stosuje się przepustnice typu „High Performance”, które posiadają mimośrodowe ustawienia osi obrotu dysku względem korpusu zaworu, a także zmianę geometrii powierzchni przylgi dysku. Tego typu zabiegi pozwalają na obniżenie momentu obrotowego potrzebnego do przesterowania zaworu.

Zawór dwuczęściowy (z przedłużonymi przyłączami), spawamy bezpośrednio do instalacji, uważając aby nie przegrzać zaworu (możliwość uszkodzenia uszczelnienia), co realizuje się poprzez schładzanie zaworu w trakcie spawania.

Zawór trzyczęściowy wstępnie montuje się pomiędzy przyłączami (spoiną szczepną), a przyłącza spawa się po uprzednim demontażu korpusu z uszczelnieniami. Po ostudzeniu przyłączy, montuje się korpus zaworu, uważając, aby kula była ustawiona w pozycji zamkniętej przy skręceniu korpusu z przyłączami. Całość skręca się właściwym dla zaworu momentem obrotowym.

W przypadku zaworów spawanych, istotne jest osiowe ustawienie obu przyłączy instalacji i odpowiednie przygotowanie ich końców, właściwe dla technologii spawania.

Dyrektywa ATEX 2014/34/UE (art. 2, §1) oraz Przewodnik ATEX (§38) określają, że wyposażenie i proste elementy rurowe, takie jak m.in.: zawory ręczne, zawory zwrotne, filtry siatkowe, reduktory ciśnienia, zawory bezpieczeństwa, nie są objęte zakresem dyrektywy, ponieważ nie mają  „własnego potencjalnego źródła zapłonu”. W związku z tym wymienione elementy nie wymagają certyfikacji, aby mogły być zainstalowane w strefie zagrożenia wybuchem, jednak wymagane jest stosowanie elementów z zabezpieczeniami antyelektrostatycznymi.

Jedynie zawory z napędem (elektrycznym, lub pneumatycznym) podlegają pod Dyrektywę ATEX.

Zawory do gazu ziemnego w instalacjach gazowych budynków powinny być zgodne z normą PN-EN 331. W Polsce przyjęto do użytku zawory o maksymalnym ciśnieniu operacyjnym do 20 bar (oznaczenie MOP5-20), które oznacza, że zawór może być stosowany do pracy ciągłej przy normalnych warunkach użytkowania.

W instalacjach tlenowych mogą być wykorzystywane jedynie zawory dedykowane do tej aplikacji, które są odtłuszczone na etapie produkcji i odpowiednio zabezpieczone przez producenta, do czasu montażu na instalacji. Istotne, aby proces instalacji również przebiegał z zachowaniem należytej czystości, ponieważ środki smarne w atmosferze czystego tlenu ulegają samozapłonowi.

Do pary wodnej stosuje się zawory z uszczelnieniami odpornymi na wysokie temperatury. W przypadku zaworów kulowych, uszczelnienia kuli wykonywane są z PTFE z dodatkiem grafitu (do +260°C), lub PTFE wzmocnionego stalą nierdzewną (do +260°C). Dobrą odporność na wysokie temperatury posiada także PEEK, z którego wykonuje się uszczelnienia do zaworów kulowych do temperatur dochodzących do +250°C. Do wyższych temperatur, na uszczelnienia stosuje się czysty grafit (do +500°C), lub metal (do +500°C).

Optymalnym wyborem do aplikacji z parą wodną są dedykowane zawory grzybkowe (zaporowe, zaporowo-regulacyjne, lub zaporowo-zwrotne) oraz zasuwy o wysokich parametrach pracy (do +425°C) i względnie niskiej cenie.

W przypadku mediów ściernych jak np. żwir, piasek, cement, mączka kamienia wapiennego powszechnie stosuje się zawory przeponowe (pneumatyczne, mechaniczne), lub przepustnice. W obu typach zaworów istotny jest typ elastomeru wykorzystywanego na rękaw lub manszetę. Podwyższoną odporność na ścieranie posiada guma naturalna, SBR, lub HNBR.