Węże do substancji spożywczych, farmaceutycznych i kosmetycznych

Węże do substancji spożywczych

Węże do substancji spożywczych przeznaczone do kontaktu z produktami lub półproduktami spożywczymi. Wykonane są z materiałów dopuszczonych do kontaktu z żywnością. Posiadają warstwę wewnętrzną z mieszanek gumowych koloru białego, pozbawionych zapachu i smaku, a także z PVC, polietylenu i innych polimerów o dużym stopniu czystości, bez dodatku szkodliwych substancji (plastyfikatorów, napełniaczy, stabilizatorów, barwników etc.) pogarszających własności organoleptyczne produktów. W zależności od typu węża, przeznaczone są do substancji spożywczych takich jak woda pitna, mleko i jego przetwory, alkohole i soki owocowe, napoje, tłuszcze, oleje, itp. Mogą być stosowane również w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

Poniżej znajdziesz przydatne informacje oraz produkty do substancji spożywczych:

Wymagania względem materiału wykonania warstwy wewnętrznej węża do substancji spożywczych >

Regulacje prawne dla węży do substancji spożywczych >

Wybrane węże do substancji spożywczych >

Węże do wody pitnej – wymagania >

Wymagania względem materiału wykonania warstwy wewnętrznej węża

Materiały dopuszczone do kontaktu z żywnością, zgodnie z obowiązującymi przepisami – FCM (Food Contact Materials)
Materiały te powinny być wystarczająco obojętne, aby ich składniki nie miały negatywnego wpływu na zdrowie konsumentów ani nie oddziaływały na jakość żywności. Aby zapewnić bezpieczeństwo FCM oraz ułatwić swobodny przepływ towarów, Unia Europejska wprowadziła szereg wymogów prawnych i kontroli. Regulacje te zawierają wymagania dotyczące:
- materiałów dopuszczonych do stosowania w kontakcie z żywnością,
- dopuszczalnych poziomów zawartości lub migracji (przenikania) substancji dodatkowych do płynów modelowych symulujących poszczególne rodzaje żywności,
- odpowiedniego oznakowania np. symbolem graficznym (kieliszek i widelec) (czytaj więcej: Regulacje prawne UE).
Gładka warstwa wewnętrzna
Ważne jest, by produkt był przesyłany przez wąż w sposób niezaburzony. Nie powinien przylegać do ścianki węża ani wnikać w jego strukturę. Gładka, nieporowata warstwa wewnętrzna ułatwia czyszczenie i nie pozwala na osadzanie się medium oraz innych zanieczyszczeń wewnątrz węża.
Odporność na medium (substancję, która jest przesyłana wężem) oraz zastosowanie węża zgodnie z jego przeznaczeniem
Nie każdy wąż spożywczy nadaje się do wszystkich rodzajów żywności. Zastosowanie powinno być zgodne z odpowiednim certyfikatem i rekomendowanym przez producenta przeznaczeniem (np. wąż do mleka; wąż do wina, piwa i soków owocowych; wąż do olejów i tłuszczów). Medium (produkt spożywczy) wchodząc w reakcję z niewłaściwie dobranym materiałem może zostać zanieczyszczone na skutek wypłukiwania (migracji) i przenikania substancji wchodzących w skład warstwy wewnętrznej węża (np. plastyfikatorów lub innych dodatków)
Odporność na warunki czyszczenia
Zaleca się czyszczenie węża zgodnie z wymaganiami producenta. Istotny jest rodzaj środka czyszczącego, jego stężenie, czas kontaktu i temperatura. Konieczna jest weryfikacja pod względem odporności chemicznej warstwy wewnętrznej węża pod względem środków stosowanych do jego czyszczenia (czytaj więcej: Czyszczenie węży).

Regulacje prawne dotyczące węży do substancji spożywczych w Unii Europejskiej

Rozporządzenie 1935/2004/EC

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością gwarantuje, że składniki materiału nie przenikają do żywności w ilości, która powodowałaby zagrożenie dla zdrowia lub zmieniała właściwości organoleptyczne medium.
Dla wszystkich węży do substancji spożywczych.

Rozporządzenie 2023/2006/EC

Dobra praktyka produkcyjna (GMP – Good Manufacturing Practice) dla materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością – ogólne wytyczne dla systemu zapewnienia i kontroli jakości, dokumentacji oraz zasady stosowania farb drukarskich na stronie materiału lub wyrobu niemającej kontaktu z żywnością.
Dla wszystkich węży do substancji spożywczych.

Rozporządzenie 10/2011/EU

Materiały i wyroby z tworzyw sztucznych do kontaktu z żywnością: ogólne wymagania, wykaz dozwolonych materiałów i dodatków, warunki badania i limity migracji specyficznej (SML) i globalnej, wykaz płynów modelowych imitujących żywność do badania migracji dodatków i sposób ich wyboru dla określonego rodzaju żywności, wzór deklaracji zgodności.
Dla węży z tworzyw (bez gumy i silikonu).
Odnosi się również do rozporządzenia 1978/142 dotyczącego dopuszczalność ilości monomeru chloru winylu w materiałach tworzywowych oraz do rozporządzenia 1895/2005 ograniczającego wykorzystanie niektórych pochodnych epoksydowych w materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Regulacje prawne dotyczące węży do substancji spożywczych poza Unią Europejską

FDA (Food and Drug Administration) - USA

Amerykańska agencja żywności i leków. Wymagania dla materiałów do kontaktu z żywnością zawarte są w rozdziale 21 kodeksu przepisów federalnych (21 CFR) i zawierają wykaz dopuszczalnych materiałów i dodatków. Zgodność z FDA oznacza deklarację producenta i jest rozpoznawalna i uznawana na całym świecie.

NSF (National Sanitation Foundation) - USA

Niezależna organizacja wspomagająca ochronę zdrowia człowieka; ustanawia standardy odnoszące się do gotowego wyrobu bazujące na wytycznych FDA, rozpoznawalne i uznawane na całym świecie.

3-A Sanitary Standards - USA

Niezależna organizacja; ustanawia standardy dotyczące właściwego zaprojektowania i inspekcji wyposażenia przemysłu mleczarskiego, spożywczego i farmaceutycznego, umożliwiające zachowanie czystości, rozpoznawalne i uznawane na całym świecie.