Zawory zwrotne wykorzystywane są do zapewnienia przepływu płynu tylko w jednym kierunku. Zabezpieczają instalację przed przepływem wstecznym medium. Zawory zwrotne mogą posiadać różną konstrukcję (kulowe, grzybkowe, klapowe, membranowe). Zawory zwrotne otwierają się przy określonej różnicy ciśnień po obu stronach zaworu (ciśnienie otwarcia), potrzebnej do pokonania siły sprężyny lub grawitacji.

Filtry służą do wychwytywania i usuwania zanieczyszczeń mechanicznych z instalacji.

Zawory zwrotne i filtry muszą być montowane zgodnie z kierunkiem przepływu, który zwykle zaznaczony jest na korpusie zaworu. Specyficzny typ zaworu zwrotnego – zawór stopowy do pomp – montowany jest w pozycji pionowej na końcu przewodu ssącego pompy. Zabezpiecza on przed cofaniem się zasysanego przez pompę płynu.

Zawory zwrotne wykonane są z mosiądzu lub stali nierdzewnej (korpus), mosiądzu, stali nierdzewnej, tworzywa (mechanizmy). Wkłady filtrów wykonywane są ze stali nierdzewnej. Ciśnienia robocze zaworów zwrotnych i filtrów przemysłowych do kilkudziesięciu bar.

Zawory zwrotne i filtry znajdują zastosowanie we wszystkich dziedzinach przemysłu.